Prawie poÅ‚owa mieszkaÅ„ców miast uważa, że najważniejszym problemem w centrum miast jest zbyt maÅ‚a ilość zieleni i betonowe przestrzenie – wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie Ministerstwa Klimatu i Åšrodowiska. Widać to także po projektach, na które mieszkaÅ„cy gÅ‚osujÄ… w ramach budżetów obywatelskich – dużą popularnoÅ›ciÄ… cieszÄ… siÄ™ inicjatywy zwiÄ…zane z rozbetonowaniem danego miejsca czy utworzeniem parku kieszonkowego. Zielone inwestycje w miastach przybierajÄ… na sile. W Warszawie tylko w 2023 roku przybyÅ‚o okoÅ‚o 100 tys. nowych drzew. Tym samym jest ona jednÄ… z najbardziej zielonych stolic Europy.
– W ostatnich latach, szczególnie w czasie kadencji prezydenta RafaÅ‚a Trzaskowskiego, zazielenialiÅ›my WarszawÄ™ w sposób znaczÄ…cy. Mówimy tu o sadzeniu drzew, których w tej kadencji przybyÅ‚o 700 tys., przede wszystkim to byÅ‚y tereny leÅ›ne, których w ostatniej kadencji dodaliÅ›my 100 ha – wskazuje w rozmowie z agencjÄ… Newseria Biznes Magdalena MÅ‚ochowska, dyrektorka koordynatorka ds. zielonej Warszawy.
– W granicach administracyjnych miasta mamy ponad 8 tys. ha powierzchni leÅ›nej, jest to 15 proc. powierzchni miasta. Jeżeli chodzi o stolice Europy, jesteÅ›my na trzecim miejscu, jeżeli chodzi o lesistość miast. Bioróżnorodność jest duża: od lasów łęgowych nad Wisłą po lasy na siedliskach borowych po prawej stronie WisÅ‚y – mówi Karol Podgórski, dyrektor Lasów Miejskich – Warszawa.
W ubiegÅ‚ym roku posadzono ok. 100 tys. drzew, z czego ponad 90 tys. posadzono na gruntach administrowanych przez Lasy Miejskie – Warszawa. PozostaÅ‚e drzewa pojawiÅ‚y siÄ™ też w parkach, na skwerach i wzdÅ‚uż pasów drogowych, rozpoczÄ™to też inwestycje, które pozwolÄ… zazielenić wybrane stoÅ‚eczne ulice czy place.
– Miasto po części ma wpÅ‚yw na to, jak ksztaÅ‚towana jest zielona przestrzeÅ„ na nowych osiedlach. Jeżeli mówimy o bardzo dużych osiedlach, to wtedy możemy mówić już o peÅ‚nej procedurze Å›rodowiskowej – możemy wyznaczyć pewne normy, które muszÄ… być speÅ‚nione. W mniejszych inwestycjach krytyczne sÄ… warunki zabudowy i plan zagospodarowania przestrzennego. Ale mam takie poczucie, że po stronie deweloperów ta Å›wiadomość też rokrocznie jest wiÄ™ksza i przyszli mieszkaÅ„cy tych osiedli oczekujÄ… terenów zielonych i tam, gdzie jest to możliwe, sÄ… one tworzone – ocenia Magdalena MÅ‚ochowska.
Z „Badania wÅ›ród mieszkaÅ„ców miast dotyczÄ…cego zieleni miejskiej” przeprowadzonego dla resortu klimatu i Å›rodowiska w ubiegÅ‚ym roku wynika, że zdaniem blisko poÅ‚owy mieszkaÅ„ców miast w centrach jest zbyt maÅ‚a ilość terenów zielonych (parków, skwerów, trawników). Trzech na czterech respondentów jest zdania, że należaÅ‚oby prowadzić wiÄ™cej dziaÅ‚aÅ„ na rzecz ich ochrony. Niemalże 70 proc. wyraziÅ‚o przekonanie, że w miastach należy sadzić drzewa i tworzyć tereny zielone, nawet jeÅ›li oznacza to zmniejszenie liczby dostÄ™pnych miejsc parkingowych. Do najważniejszych obiektów w sÄ…siedztwie zamieszkania, wymienianych przez ankietowanych, należy park lub inna zieleÅ„ miejska (61 proc.). Znacznie mniejszy odsetek badanych wskazuje na przedszkola i szkoÅ‚y czy placówki opieki medycznej.
– Przede wszystkim drzewa oczyszczajÄ… powietrze, pochÅ‚aniajÄ… dwutlenek wÄ™gla, ale sÄ… też miejscem wypoczynku – mówi Karol Podgórski. – Zabiegi gospodarcze, które sÄ… planowane i wykonywane w lasach miejskich, wÅ‚aÅ›nie sÄ… skonkretyzowane na ten cel, czyli masowo wypoczynek ludnoÅ›ci, nauka i dydaktyka.
Badani mieszkaÅ„cy miast deklarowali najczęściej, że przebywajÄ… w parku lub na terenie zieleni miejskiej kilka razy w tygodniu (43 proc.). Co czwarty ankietowany spÄ™dza czas w takich miejscach Å›rednio raz w miesiÄ…cu, a 13 proc. codziennie. W parkach i na innych terenach zielonych w miastach najczęściej przebywajÄ… osoby w wieku co najmniej 65 lat (wiÄ™kszość z nich bywa tam kilka razy w tygodniu, w tym część codziennie). Ponad poÅ‚owa respondentów jako najważniejsze korzyÅ›ci obecnoÅ›ci terenów zieleni w mieÅ›cie uznaje relaks i rekreacjÄ™ (52 proc.) oraz oczyszczanie powietrza (51 proc.). Ich obecność jest korzystna z uwagi na fakt, że umożliwia bezpoÅ›redni kontakt z przyrodÄ… (35 proc.) i uprawianie aktywnoÅ›ci fizycznej (25 proc.). Dla 43 proc. to schronienie przed upaÅ‚em.
Z raportu Obserwatorium Polityki Miejskiej IRMiR „ZieleÅ„ w centrach polskich miast” wynika, że zasiÄ™g miejskich powierzchniowych wysp ciepÅ‚a (MPWC) w 11 badanych miastach siÄ™ powiÄ™kszyÅ‚. Badane fragmenty centrów w zdecydowanej wiÄ™kszoÅ›ci staÅ‚y siÄ™ cieplejsze na tle Å›redniej dla swoich miast. Tereny zieleni bÄ™dÄ…ce częściÄ… zabytkowych zaÅ‚ożeÅ„ oraz zieleÅ„ towarzyszÄ…ca zabytkom to czÄ™sto ostatnia ostoja chÅ‚odu.
– ChcÄ™ wierzyć, że to, co robimy w kwestii zieleni miejskiej, jest dostrzegane i widzimy pozytywne zmiany. Najczęściej sÅ‚yszymy o zmianie w zakresie ukwieceÅ„, bo rzeczywiÅ›cie w tej chwili mamy już 5 mln cebul. W Warszawie to sÄ… przepiÄ™kne rabaty hybrydowe, gdzie roÅ›liny jednoroczne łączymy z bylinami, to jest coÅ›, co na pewno ma bardzo wielu fanów wÅ›ród naszych mieszkaÅ„ców. Ale też widzimy w budżecie obywatelskim, za czym gÅ‚osujÄ… mieszkaÅ„cy, i zawsze dominujÄ… projekty zielone – wskazuje koordynatorka ds. zielonej Warszawy.
W Warszawie w ubiegÅ‚ym roku zakoÅ„czyÅ‚y siÄ™ modernizacje trzech dużych terenów zieleni: parku Pod Kopcem Powstania Warszawskiego, parku Cichociemnych Spadochroniarzy AK na Ursynowie i jednego z najbardziej lubianych przez warszawiaków parku Pole Mokotowskie. We wszystkich trzech miejscach przybyÅ‚o roÅ›linnoÅ›ci – łącznie posadzono tysiÄ…ce krzewów, bylin i ponad 800 parkowych drzew. W parku Akcji „Burza” dodatkowo pojawiÅ‚o siÄ™ okoÅ‚o 8,5 tys. sadzonek drzew leÅ›nych. W 2023 roku rozpoczęła siÄ™ też budowa parku Suwak na pograniczu Ochoty i Mokotowa oraz skweru wzdÅ‚uż ul. KrasiÅ„skiego na Å»oliborzu. Podpisano też umowy na budowÄ™ 13-hektarowego parku Å»eraÅ„skiego na BiaÅ‚ołęce i dwukilometrowego parku, który powstanie nad PoÅ‚udniowÄ… ObwodnicÄ… Warszawy na Ursynowie.
– Zależy nam, żeby bioróżnorodność byÅ‚a w mieÅ›cie jak najwiÄ™ksza. Rozbetonowujemy przestrzeÅ„ i tworzymy maÅ‚e parki kieszonkowe tam, gdzie to jest możliwe. Staramy siÄ™, żeby jak najwiÄ™cej zieleni byÅ‚o jak najbliżej mieszkaÅ„ców – podkreÅ›la Magdalena MÅ‚ochowska.
PrzykÅ‚adem zielonych zmian w mieÅ›cie jest sadzenie rozchodnika na dachach wiat autobusowych i tramwajowych. Jak informuje UM Warszawy, roÅ›liny z dachu jednej wiaty pochÅ‚aniajÄ… rocznie ponad 7 kg dwutlenku wÄ™gla i ograniczajÄ… zapylenie powietrza o 15–20 proc. W sÅ‚oneczne dni taki „zielony dywan” na dachu obniża temperaturÄ™ pod wiatÄ… Å›rednio o 3–5 st. Celsjusza, a w czasie opadów magazynuje nawet do 150 l wody, co sprzyja jej retencji.
