Polski rynek telemetrii dynamicznie roÅ›nie. Liczba kart sÅ‚użących do komunikacji miÄ™dzy maszynami (M2M) zwiÄ™kszyÅ‚a siÄ™ w 2024 roku do 10 mln, co oznacza blisko 29-proc. wzrost w ciÄ…gu roku. Coraz wiÄ™cej firm wdraża rozwiÄ…zania oparte na automatycznym przesyle danych, wspierajÄ…cych m.in. produkcjÄ™ i transport. Komunikacja M2M usprawnia również energetykÄ™, usÅ‚ugi miejskie, monitoring oraz medycynÄ™. Orange Polska w swojej sieci ma już blisko 5 mln kart M2M.
– Telemetria przeszÅ‚a olbrzymiÄ… ewolucjÄ™, od prostych, analogowych sygnaÅ‚ów radiowych aż po systemy cyfrowe, z wykorzystaniem sieci komórkowej, sieci 2G, 3G, 4G, 5G, LoRa czy komunikacji satelitarnej. Dzisiaj telemetria stanowi podstawowy filar internetu rzeczy (IoT), dziÄ™ki któremu urzÄ…dzenia mogÄ… przesyÅ‚ać miÄ™dzy sobÄ… dane w czasie rzeczywistym – tÅ‚umaczy w rozmowie z agencjÄ… Newseria RadosÅ‚aw Skoczylas, corporate sales manager, M2M/IoT w Orange Polska.
Komunikacja machine-to-machine (M2M) odnosi siÄ™ do bezpoÅ›redniej wymiany informacji miÄ™dzy urzÄ…dzeniami przy wykorzystaniu łącznoÅ›ci przewodowej, bezprzewodowej lub hybrydowej. DziÄ™ki M2M maszyny mogÄ… dziaÅ‚ać autonomicznie, analizować dane w czasie rzeczywistym i bez udziaÅ‚u czÅ‚owieka. RosnÄ…ce wykorzystanie tej technologii wynika z faktu, że coraz wiÄ™cej procesów – od odczytów liczników, przez zarzÄ…dzanie produkcjÄ…, po monitoring czy zarzÄ…dzanie flotÄ… pojazdów – wymaga nieprzerwanego, automatycznego gromadzenia i przetwarzania danych. Telemetria zastÄ™puje rÄ™czne odczyty, optymalizuje wykorzystanie zasobów, umożliwia przewidywanie awarii i szybsze wykrywanie nieprawidÅ‚owoÅ›ci.
– Telemetria towarzyszy nam na każdym kroku naszego życia, poczÄ…wszy od naszego domu, gdzie wykorzystujemy jÄ… w systemach alarmowych, w systemach do monitorowania pieców, pomp ciepÅ‚a, fotowoltaiki. W mediach mamy zdalny odczyt gazu, prÄ…du czy wody. W samochodzie wykorzystujemy jÄ… do GPS-ów, w urzÄ…dzeniach pokÅ‚adowych do e-TOLL czy do modemów 5G sÅ‚użących do utworzenia lokalnego hotspota. GdybyÅ›my chcieli wypożyczyć hulajnogÄ™, skuter miejski czy rower miejski, również tam jest wykorzystywana telemetria – wymienia RadosÅ‚aw Skoczylas.
Telemetria zasila dziÅ› wiÄ™kszość usÅ‚ug funkcjonujÄ…cych w tle, m.in. lokalizatory GPS, dynamiczne systemy transportowe, paczkomaty czy inteligentne urzÄ…dzenia domowe. W firmach technologia ta odpowiada zarówno za zarzÄ…dzanie budynkami, jak i optymalizacjÄ™ procesów produkcyjnych. Odpowiednie systemy wspierajÄ… kontrolÄ™ ogrzewania, klimatyzacji i oÅ›wietlenia, a czujniki internetu rzeczy (IoT) pozwalajÄ… przewidywać awarie i ograniczać koszty utrzymania maszyn.
– Monitorujemy na przykÅ‚ad pracÄ™ linii produkcyjnych i ich poszczególne elementy. Jeżeli mamy czujnik zaÅ‚ożony na silniku, to wiemy, kiedy resurs tego silnika siÄ™ skoÅ„czy i możemy temu przeciwdziaÅ‚ać, w odpowiednim czasie wymienić Å‚ożysko, aby uniknąć dÅ‚ugich przestojów na linii produkcyjnej – tÅ‚umaczy ekspert Orange Polska.
Automatyzacja procesów przekÅ‚ada siÄ™ nie tylko na oszczÄ™dność czasu i redukcjÄ™ kosztów, lecz także na niższe zużycie energii i mniejszy Å›lad wÄ™glowy. Dlatego rozwiÄ…zania M2M wdrażajÄ… nie tylko przedsiÄ™biorstwa przemysÅ‚owe, ale też sektor energetyczny, transport i logistyka oraz administracja.
– Telemetria jest kluczowym elementem rozwoju przemysÅ‚u, transportu i logistyki oraz inteligentnych miast – przekonuje RadosÅ‚aw Skoczylas. – StaÅ‚a siÄ™ strategicznym elementem przemysÅ‚u 4.0, dziÄ™ki czemu pozwala budować przewagÄ™ konkurencyjnÄ… z wykorzystaniem danych, optymalizacji, automatyzacji czy efektywnoÅ›ci energetycznej.
Według danych UKE na koniec 2024 roku w Polsce aktywnych było 10 mln kart SIM M2M. To wzrost o blisko 29 proc. rok do roku. W 2016 roku było ich zaledwie 2,2 mln. W sieci Orange działa blisko połowa z tych kart.
– Obecnie mamy 5 mln kart SIM telemetrycznych od Orange dziaÅ‚ajÄ…cych w sieci. Sprzedaż pierwszego miliona kart SIM zajęła nam kilka lat, a ostatni milion pozyskaliÅ›my w rok, wiÄ™c tu też widać, w jakim tempie ta technologia siÄ™ rozwija – podkreÅ›la ekspert.
NajwiÄ™cej kart M2M od Orange dziaÅ‚a dziÅ› w energetyce, transporcie, branży security i terminalach pÅ‚atniczych. WykorzystujÄ… je nawet ornitolodzy, badajÄ…c szlaki migracyjne ptaków.
– TelemetriÄ™ wykorzystujemy również w medycynie, gdzie można pacjenta wyposażyć w e-holter, wypisujÄ…c go ze szpitala, dziÄ™ki czemu jest on pod ciÄ…gÅ‚ym monitoringiem i jeżeli cokolwiek niepokojÄ…cego by siÄ™ dziaÅ‚o, można mu udzielić pierwszej pomocy i uratować życie – mówi RadosÅ‚aw Skoczylas.
Dynamicznie siÄ™ rozwija również segment prywatnych sieci kampusowych 5G, które umożliwiajÄ… obsÅ‚ugÄ™ dużej liczby urzÄ…dzeÅ„ IoT na ograniczonej powierzchni, zapewniajÄ…c wysokÄ… stabilność transmisji. RozwiÄ…zania te wykorzystywane sÄ… w centrach logistycznych, zakÅ‚adach produkcyjnych, portach czy podczas dużych wydarzeÅ„ sportowych i kulturalnych.
– Na 1 km2 możemy obsÅ‚użyć nawet do miliona urzÄ…dzeÅ„ IoT, przy wykorzystaniu sieci kampusowej 5G. Na przykÅ‚ad na stadionie, gdzie mamy event sportowy, jest 40–50 tys. ludzi i publiczne zasoby sÄ… wysycone, a komunikacja jest bardzo utrudniona. MajÄ…c tam prywatny kampus 5G, możemy zagwarantować niezawodnÄ… komunikacjÄ™ i łączność dla sÅ‚użb technicznych, serwisowych, medycznych i porzÄ…dkowych – tÅ‚umaczy ekspert Orange.
Jak wyjaÅ›nia, rozwiÄ…zania z zakresu IoT dziaÅ‚ajÄ… też w ogólnopolskiej sieci LTE-M od Orange, czyli wydzielonej części sieci 4G sÅ‚użącej do przesyÅ‚ania informacji miÄ™dzy urzÄ…dzeniami. DziÄ™ki tej technologii sygnaÅ‚ skuteczniej dociera do miejsc o sÅ‚abym zasiÄ™gu i zapewnia energooszczÄ™dny transfer danych przy wykorzystaniu usÅ‚ugi PSM albo eDRX. UrzÄ…dzenie w sieci LTE-M potrafi „wybudzić siÄ™” na moment tylko po to, by wysÅ‚ać pakiet danych, a nastÄ™pnie „zasnąć” ponownie. W praktyce oznacza to nawet 10 lat pracy urzÄ…dzenia na tej samej baterii. Kolejnym krokiem, w opinii eksperta, bÄ™dzie RedCap 5G – standard projektowany pod masowe, energooszczÄ™dne wdrożenia IoT.
– To technologia, która łączy najlepsze cechy LTE Cat-M1, czyli energooszczÄ™dność oraz 5G, czyli maÅ‚e opóźnienia i dużą pojemność – zapowiada RadosÅ‚aw Skoczylas.
