Wysoka inflacja i stopy procentowe oraz wymóg bufora wprowadzony przez KNF radykalnie zmniejszyÅ‚y zdolność kredytowÄ… Polaków. Wraz z niÄ… spadÅ‚o zapotrzebowanie na mieszkania, w efekcie na rynku widać już pierwsze obniżki cen lokali, bÄ…dź to w formie rabatów, bÄ…dź nawet niższych cen wywoÅ‚awczych. Sytuacja na rynku pozostanie trudna przez kolejne kwartaÅ‚y, i to nie tylko dla branży deweloperskiej, ale też np. wykoÅ„czeniowej czy meblarskiej. Także planujÄ…cy zakupy inwestycyjne stali siÄ™ ostrożniejsi w podejmowaniu decyzji zakupowych.
– Popyt na rynku nieruchomoÅ›ci, w szczególnoÅ›ci na rynku mieszkaniowym, ewidentnie bardzo spadÅ‚. Jest to spowodowane zmniejszeniem dostÄ™pnoÅ›ci kredytów hipotecznych. W ostatnich miesiÄ…cach banki udzielajÄ… ich o okoÅ‚o 70 proc. mniej – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Marcin Drogomirecki, ekspert rynku nieruchomoÅ›ci Morizon.pl, Gratka.pl.
BIK Indeks Popytu na Kredyty Mieszkaniowe spadÅ‚ w październiku 2022 roku o 68,7 proc. rok do roku. Oznacza to, że w przeliczeniu na dzieÅ„ roboczy w danym miesiÄ…cu banki i SKOK-i przesÅ‚aÅ‚y do BIK zapytania o kredyty mieszkaniowe na kwotÄ™ niższÄ… o 68,7 proc. w porównaniu do października 2021 roku. To przekÅ‚ada siÄ™ na liczbÄ™ zaciÄ…gniÄ™tych pożyczek, a wiÄ™c na drastyczny spadek gospodarstw kupujÄ…cych na wÅ‚asne potrzeby mieszkaniowe. Pomimo że od dwóch miesiÄ™cy RPP nie podnosi stóp procentowych, kredyty hipoteczne nadal sÄ… poza zasiÄ™giem wielu Polaków. MniejszÄ… liczbÄ™ klientów widać zarówno na rynku pierwotnym, jak i wtórnym.
– Zmniejszony popyt przekÅ‚ada siÄ™ na sytuacjÄ™ cenowÄ… na obu tych rynkach. Na rynku pierwotnym deweloperzy zasadniczo obniżek jeszcze nie wprowadzajÄ…, ale jest szereg obniżek zakamuflowanych, czyli rabaty, bonusy, promocje. W ten sposób koÅ„cowa realna cena, którÄ… potencjalny klient zgÅ‚aszajÄ…cy siÄ™ do dewelopera pÅ‚aci, jest niższa od tej, którÄ… widzimy w ofercie – mówi Marcin Drogomirecki.
Z ostatnich danych z NBP wynika, że po trzech kwartaÅ‚ach br. za mieszkania na rynku pierwotnym i tak trzeba pÅ‚acić o 17,5 proc. wiÄ™cej niż przed rokiem, a na rynku wtórnym – o 13,6 proc. KupujÄ…cych może cieszyć jednak to, że dynamika wzrostów zmalaÅ‚a. Jak wynika z analizy Morizon.pl, w październiku br. w 15 analizowanych miastach odnotowano minimalny spadek cen na poziomie 0,19 proc. w stosunku do wrzeÅ›nia. W niektórych miastach spadki byÅ‚y jednak nieco wyraźniejsze.
– Czas sprzedaży, zarówno mieszkania, domu, jak i dziaÅ‚ki, systematycznie siÄ™ wydÅ‚uża, co jest spowodowane brakiem klientów. W miarÄ™ upÅ‚ywu tego czasu, kiedy klientów na zakup oferowanej nieruchomoÅ›ci nie ma, wÅ‚aÅ›ciciele decydujÄ… siÄ™ na przekonanie ich przez obniżanie cen. W tym okresie eksponowania oferty Å›rednio te obniżki sÄ… już kilkuprocentowe, siÄ™gajÄ… w momencie transakcji 10 proc. wzglÄ™dem ceny wywoÅ‚awczej – mówi ekspert Morizon.pl.
Trend spadkowy ma postÄ™pować. Z „Raportu o inflacji”, jaki opracowaÅ‚ Departament Analiz Ekonomicznych NBP, a sam bank centralny przedstawiÅ‚ w listopadzie, wynika, że tempo wzrostu cen bÄ™dzie siÄ™ utrzymywaÅ‚o na wysokim poziomie jeszcze przez wiele kwartaÅ‚ów. W I kw. 2023 roku siÄ™gnie szczytu (19,6 proc.), a dopiero pod koniec 2025 roku zejdzie do 3 proc., co i tak przekracza cel inflacyjny, choć pozostaje w paÅ›mie dopuszczalnych odchyleÅ„.
– Zatem klientów kredytowych, którzy stanowili ogromnÄ… część popytu na rynku pierwotnym, w najbliższym czasie nie bÄ™dzie, tak wiÄ™c ożywienia na tym rynku szybko siÄ™ spodziewać nie należy – ocenia ekspert. – Zakupy inwestycyjne mieszkaÅ„ caÅ‚y czas sÄ… czynione, wiele osób chcÄ…c zabezpieczyć posiadane oszczÄ™dnoÅ›ci przed inflacjÄ…, kupuje mieszkania z myÅ›lÄ… o ich wynajmie. Ale oczywiÅ›cie też klienci majÄ…cy gotówkÄ™ nie kupujÄ… wszystkiego jak leci, też obserwujÄ… ten rynek, sÄ… bardziej wstrzemięźliwi w zakupach i szukajÄ… prawdziwych okazji.
Podaż nowych nieruchomoÅ›ci bÄ™dzie coraz mniejsza. Jak wynika z danych GUS, od stycznia do października br. rozpoczÄ™to budowÄ™ 178,3 tys. mieszkaÅ„, czyli o ponad 25 proc. mniej niż przed rokiem, przy czym w segmencie deweloperskim ten spadek wyniósÅ‚ 28,3 proc. Mniejsza byÅ‚a także liczba mieszkaÅ„, na których budowÄ™ wydano pozwolenia lub dokonano zgÅ‚oszenia z projektem budowlanym (o 9,4 proc.).
– Wstrzymanie wielu inwestycji i problemy na rynku budowlanym spowodujÄ… prawdopodobnie konsekwencje nie tylko w zatrudnieniu w tej branży, ale również w szeregu innych segmentów gospodarki: w wyposażeniu wnÄ™trz, meblarstwie, wykoÅ„czeniówce – podkreÅ›la Marcin Drogomirecki.
