Dane Carbon Majors Database pokazujÄ…, że od 2015 roku, czyli od czasu porozumienia klimatycznego z Paryża, emisje dwutlenku wÄ™gla nie spadÅ‚y, ale wrÄ™cz wzrosÅ‚y. Å»eby zahamować wzrost temperatury na bezpiecznym poziomie, potrzebne sÄ… wiÄ™ksze niż dotychczas wysiÅ‚ki. Dużą rolÄ™ do odegrania ma przemysÅ‚, który odpowiada za prawie 1/4 globalnych emisji gazów cieplarnianych. NajwiÄ™ksze firmy produkcyjne od lat inwestujÄ… w zielonÄ… transformacjÄ™, przechodzÄ…c na odnawialne źródÅ‚a energii, ograniczajÄ…c ilość generowanych odpadów i zwiÄ™kszajÄ…c efektywność energetycznÄ…. W swoich strategiach w obszarze zrównoważonego rozwoju uwzglÄ™dniajÄ… również swoich partnerów biznesowych oraz klientów. Warto pamiÄ™tać, że zrównoważony rozwój to nie tylko kwestie Å›rodowiskowe, ale również cele dotyczÄ…ce m.in. dobrostanu pracowników czy lokalnych spoÅ‚ecznoÅ›ci.
– Porozumienie paryskie z 2015 roku wyznaczyÅ‚o cel i wszystkie kraje siÄ™ do tego zobowiÄ…zaÅ‚y, a jako Europa mamy dodatkowy cel osiÄ…gniÄ™cia neutralnoÅ›ci klimatycznej do 2050 roku. To nie jest jakiÅ› urzÄ™dniczy pomysÅ‚, bo jeÅ›li do tego czasu nie wyzerujemy naszych emisji, to wzrost globalnej temperatury wyższy niż bezpieczne 2°C mamy w zasadzie zagwarantowany – podkreÅ›la w rozmowie z agencjÄ… Newseria Biznes dr Joanna Remiszewska-Michalak, fizyczka atmosfery, czÅ‚onkini Rady Klimatycznej przy United Nations Global Compact Network Poland i ekspertka ds. transformacji energetycznej. – Ocieplenie klimatu przyspiesza obecnie szybciej niż na poczÄ…tku XXI wieku, wszyscy to widzimy i odczuwamy w postaci niekorzystnych zjawisk pogodowych, które wpÅ‚ywajÄ… na życie i zdrowie ludzi, na nasze bezpieczeÅ„stwo ekonomiczne, ale i sytuacjÄ™ geopolitycznÄ….
Analizy naukowców przedstawione w ubiegÅ‚orocznym raporcie MiÄ™dzyrzÄ…dowego ZespoÅ‚u ds. Zmian Klimatu (IPCC) pokazujÄ…, że – bez intensyfikacji wysiÅ‚ków na rzecz zmniejszenia emisji CO2 i dotrzymania zaÅ‚ożeÅ„ porozumienia paryskiego z 2015 roku, których celem jest zahamowanie wzrostu Å›redniej, globalnej temperatury na poziomie 1,5°C wzglÄ™dem poziomu z czasów przedindustrialnych – dalsze skutki zmian klimatu bÄ™dÄ… katastrofalne. WedÅ‚ug wyliczeÅ„ Europejskiego Banku Centralnego („The climate and the economy” 2023) wzrost Å›redniej temperatury o 1°C może powodować spadek Å›wiatowego PKB o 1,3 pkt proc., co przekÅ‚ada siÄ™ na straty liczone w bilionach dolarów.
– Walka z kryzysem klimatycznym wymaga zdecydowanego przyspieszenia wysiÅ‚ków i dotyczy to w zasadzie każdego aspektu naszego życia – podkreÅ›la dr Joanna Remiszewska-Michalak.
Jak dodaje, dużą rolÄ™ do odegrania ma tutaj przemysÅ‚, który odpowiada za prawie 1/4 globalnych emisji gazów cieplarnianych. Druga ważna gałąź gospodarki to sektor budynków i budownictwa odpowiadajÄ…cy za 37 proc. globalnych emisji oraz 40 proc. zużycia energii. Dlatego jednym z najwiÄ™kszych wyzwaÅ„ w najbliższych latach bÄ™dzie przeprowadzenie skutecznej transformacji caÅ‚ego sektora.
– O ile nauka zna receptÄ™ na powstrzymanie globalnego ocieplenia i zahamowanie niekorzystnych zmian w Å›rodowisku naturalnym, o tyle przemysÅ‚ i biznes realizujÄ… tÄ™ receptÄ™, a jest niÄ… dekarbonizacja. Å»eby jÄ… przyspieszyć, przemysÅ‚ powinien przede wszystkim zacząć korzystać z zielonych, odnawialnych źródeÅ‚ energii i zwiÄ™kszać swojÄ… efektywność energetycznÄ… zarówno w procesach produkcyjnych, jak i w obszarze organizacji tej produkcji – mówi czÅ‚onkini Rady Klimatycznej przy UN GCNP.
PrzykÅ‚adem tego, że transformacja to cel realny do osiÄ…gniÄ™cia, może być Grupa VELUX, która już w ubiegÅ‚ym roku korzystaÅ‚a w 100 proc. z energii elektrycznej pochodzÄ…cej ze źródeÅ‚ odnawialnych.
– Dodatkowo osiÄ…gnÄ™liÅ›my 56-proc. redukcjÄ™ emisji gazów cieplarnianych w zakresie 1. i 2., czyli z bezpoÅ›redniej dziaÅ‚alnoÅ›ci firmy. Tym samym jesteÅ›my na dobrej drodze do osiÄ…gniÄ™cia celu niemalże 100-proc. redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2030 roku – mówi Aleksandra StÄ™pniak, public affairs manager w VELUX Polska.
DziaÅ‚ania na rzecz redukcji Å›ladu wÄ™glowego podejmowane przez GrupÄ™ VELUX zostaÅ‚y zweryfikowane i potwierdzone przez niezależnÄ… inicjatywÄ™ Science Based Targets Initiative (SBTi). Opublikowany w sierpniu br. raport zrównoważonego rozwoju za lata 2022–2023 pokazuje, że firma konsekwentnie wdraża swojÄ… strategiÄ™ w tym obszarze, m.in. realizujÄ…c szereg inwestycji majÄ…cych na celu ograniczenie zużycia energii w fabrykach w Gnieźnie i NamysÅ‚owie. W gnieźnieÅ„skim zakÅ‚adzie zainstalowano kocioÅ‚ na biomasÄ™ zasilany odpadami drzewnymi, powstajÄ…cymi podczas produkcji okien, dziÄ™ki czemu możliwa jest redukcja emisji ekwiwalentu CO2 o ponad 800 t rocznie. WspóÅ‚praca z innym zainstalowanym wczeÅ›niej urzÄ…dzeniem pomogÅ‚a ograniczyć zużycie gazu o 90 proc. Z kolei w fabryce w NamysÅ‚owie udaÅ‚o siÄ™ zwiÄ™kszyć udziaÅ‚ produkcji ciepÅ‚a z biomasy do 91 proc. Z gazu ziemnego pochodzi już tylko 9 proc. ciepÅ‚a.
– Poza kwestiami emisyjnoÅ›ci dużą uwagÄ™ przykÅ‚adamy do bioróżnorodnoÅ›ci i gospodarki obiegu zamkniÄ™tego. Å»adne z naszych odpadów produkcyjnych nie trafiajÄ… na wysypiska Å›mieci, a wszystkie nasze produkty sÄ… pakowane w jednorodne materiaÅ‚owo opakowania zrobione z tektury, żeby można byÅ‚o je Å‚atwo poddać recyklingowi. Co unikatowe, VELUX zobowiÄ…zaÅ‚ siÄ™ również do usuniÄ™cia z atmosfery równowartoÅ›ci wszystkich swoich historycznych emisji od 1941 roku, czyli od momentu zaÅ‚ożenia firmy – wymienia Aleksandra StÄ™pniak.
ZwiÄ™kszanie efektywnoÅ›ci energetycznej i zastÄ™powanie paliw kopalnych mniej emisyjnymi lub odnawialnymi źródÅ‚ami wiąże siÄ™ z kosztami, eksperci podkreÅ›lajÄ… jednak, że warto te dziaÅ‚ania potraktować jako inwestycje zapewniajÄ…ce dalszÄ… konkurencyjność na rynku.
– OczywiÅ›cie w pierwszych latach ESG bÄ™dzie siÄ™ wiÄ…zać z kosztami i wydatkami, ale jeÅ›li spojrzymy na europejskÄ… gospodarkÄ™ w perspektywie 10–20 lat, to dziÄ™ki ESG ona na pewno bÄ™dzie mniej emisyjna, Å‚aÅ„cuchy dostaw bÄ™dÄ… bardziej etyczne i transparentne. BÄ™dziemy mieć firmy uporzÄ…dkowane, Å›wiadome tego, jaka jest ich rola i strategia, tego, z jakimi poddostawcami wspóÅ‚pracujÄ…, i oczywiÅ›cie bardziej rozwiniÄ™te technologicznie. ESG wymusza bowiem wdrożenie wielu innowacji, zarówno procesowych, jak i produktowych, implementowanie nowoczesnych technologii – mówi Marta Biernacka-Miernik, czÅ‚onkini zarzÄ…du Polskiego Stowarzyszenia ESG.
– Niektóre dziaÅ‚ania zmniejszajÄ…ce zużycie energii można zrealizować niemal bezkosztowo, na przykÅ‚ad dostosowujÄ…c pracÄ™ urzÄ…dzeÅ„ do rzeczywistych potrzeb. Te zaÅ›, które wymagajÄ… zaangażowania finansowego, warto rozpatrywać jako inwestycjÄ™ w przyszÅ‚ość przedsiÄ™biorstwa. Zamiana źródÅ‚a ogrzewania z gazu na kotÅ‚y biomasowe tylko w zakÅ‚adzie w NamysÅ‚owie w roku 2022 zmniejszyÅ‚a koszty ogrzewania o ok. 5,7 mln zÅ‚. Tak duża oszczÄ™dność, wynikajÄ…ca w znacznym stopniu z wysokich cen gazu podczas kryzysu energetycznego, prawie caÅ‚kowicie zwróciÅ‚a koszty inwestycyjne w ciÄ…gu zaledwie jednego roku – podkreÅ›la Aleksandra StÄ™pniak.
Firmy majÄ… coraz wiÄ™kszÄ… Å›wiadomość korzyÅ›ci wynikajÄ…cych z realizacji celów ESG, zarówno w obszarze E, czyli Å›rodowiska, jak i S – spoÅ‚ecznym i G – zarzÄ…dczym. Jak pokazaÅ‚a ubiegÅ‚oroczna, II edycja raportu „ESG: szanse i ryzyka” Polskiego Stowarzyszenia ESG, w ciÄ…gu ostatnich trzech lat Å›wiadomość ESG w polskich firmach wzrosÅ‚a z 46 do 70 proc. PoÅ‚owa firm ma już opracowanÄ… strategiÄ™ ESG, a 66 proc. z nich przyjęło jÄ… z wÅ‚asnej woli i przekonania, że ESG to nie tylko obciążenie, ale i szansa na rozwój. Duża część firm, bo aż 40 proc., deklaruje chęć zmian, aby pozostać w Å‚aÅ„cuchach dostaw swoich kontrahentów i zwiÄ™kszyć swojÄ… konkurencyjność. W komentarzu do raportu jego autorzy wskazali, że polskie duże i maÅ‚e firmy dojrzaÅ‚y już do tego, aby potraktować ESG poważnie.
– Firmy sÄ… coraz bardziej Å›wiadome tego, że czeka je m.in. implementacja dyrektywy CSRD, która wymusi okreÅ›lone obowiÄ…zki dotyczÄ…ce raportowania zrównoważonego rozwoju i szereg regulacji, takich jak np. unijna taksonomia, do których bÄ™dÄ… musiaÅ‚y siÄ™ po prostu dostosować. Wiele przedsiÄ™biorstw utworzyÅ‚o już wÅ‚asne dziaÅ‚y ESG i zatrudnia specjalistów, którzy bÄ™dÄ… przeprowadzać tÄ™ transformacjÄ™. GromadzÄ… finansowanie, a zarzÄ…dy sÄ… coraz bardziej Å›wiadome i włączajÄ… siÄ™ w ten proces, wiÄ™c myÅ›lÄ™, że jesteÅ›my na dobrej drodze – mówi Marta Biernacka-Miernik.
Jak zauważa Polskie Stowarzyszenie ESG, unijne regulacje powodujÄ…, że zrównoważony rozwój przestaje być domenÄ… Å›wiadomych firm, a staje siÄ™ warunkiem utrzymania konkurencyjnoÅ›ci. WymuszajÄ… to nie tylko przepisy, ale i rynkowe realia oraz oczekiwania konsumentów i szerokiego grona interesariuszy.
– Odpowiedzialny, zdekarbonizowany przemysÅ‚ dba też o to, żeby jego dostawcy byli jak najbardziej odpowiedzialni Å›rodowiskowo i spoÅ‚ecznie – dodaje dr Joanna Remiszewska-Michalak. – Chcemy również jako odpowiedzialny biznes dbać o swoich dostawców, bo odpowiedzialność biznesu nie koÅ„czy siÄ™ na dziaÅ‚alnoÅ›ci operacyjnej. Jest to również ksztaÅ‚towanie odpowiednich postaw swoich pracowników.
– JesteÅ›my dużym, stabilnym pracodawcÄ… i razem ze spóÅ‚kami siostrzanymi zatrudniamy w Polsce ponad 3,5 tys. pracowników i wspóÅ‚pracujemy z ponad 2,3 tys. bezpoÅ›rednimi i poÅ›rednimi dostawcami, w ten sposób bardzo istotnie kontrybuujÄ…c w rozwój polskiej gospodarki – podkreÅ›la Aleksandra StÄ™pniak. – Dodatkowo Fundacja VELUX przez ostatniÄ… dekadÄ™ zainwestowaÅ‚a 176 mln zÅ‚ w projekty realizowane w naszym kraju, a tylko w ciÄ…gu ubiegÅ‚ych dwóch lat Fundacja Pracownicza Grupy VKR zainwestowaÅ‚a 8,5 mln zÅ‚ w realizacjÄ™ lokalnych inicjatyw spoÅ‚ecznych.
Jak dodaje, strategia spóÅ‚ki w zakresie zrównoważonego rozwoju obejmuje nie tylko wysiÅ‚ki na rzecz zmniejszenia emisji, ale również dziaÅ‚ania edukacyjne skierowane do wszystkich interesariuszy w zakresie zdrowych budynków i klimatu wewnÄ…trz pomieszczeÅ„, jego wpÅ‚ywu na zdrowie i samopoczucie mieszkaÅ„ców oraz wynikajÄ…cych z tego korzyÅ›ci ekonomicznych.
