Å»óÅ‚te tablice rejestracyjne – to po nich można rozpoznać zabytkowy lub historyczny pojazd, z którego posiadaniem wiążą siÄ™ pewne obowiÄ…zki, ale i przywileje. WÅ‚aÅ›ciciel takiego pojazdu nie musi dokonywać regularnych serwisów – otrzymuje tzw. przeglÄ…d wieczysty, dziÄ™ki któremu nie musi siÄ™ co roku pojawiać na stacji diagnostycznej. Kolejnym przywilejem jest też możliwość czasowego zawieszenia ubezpieczenia OC. Zabytkowy pojazd można ubezpieczyć tylko na czas, kiedy jest on wykorzystywany na drogach. W pozostaÅ‚ym czasie auto może stać w garażu bez koniecznoÅ›ci opÅ‚acania obowiÄ…zkowej polisy. Mimo to wielu wÅ‚aÅ›cicieli wykupuje jÄ… na caÅ‚y rok, bo ubezpieczyciele dla tej grupy kierowców majÄ… specjalne oferty.
– Po polskich drogach porusza siÄ™ wiele samochodów klasycznych. WedÅ‚ug danych GÅ‚ównego UrzÄ™du Statystycznego jest ich ponad 6 mln – mówi agencji Newseria Biznes Karol DomżaÅ‚a, zastÄ™pca dyrektora Biura Taryfikacji UbezpieczeÅ„ Indywidualnych w Compensa TU SA Vienna Insurance Group. – Takie samochody można podzielić na dwie grupy. Pierwsza z nich to pojazdy zabytkowe, charakteryzujÄ…ce siÄ™ żóÅ‚tymi tablicami, wpisane do rejestru zabytków.
Zgodnie z ustawÄ… Prawo o ruchu drogowym pojazd zabytkowy to taki, który figuruje w rejestrze zabytków lub wojewódzkiej ewidencji zabytków albo zostaÅ‚ wpisany do inwentarza muzealiów. CechÄ… charakterystycznÄ… takich pojazdów sÄ… wÅ‚aÅ›nie specjalne rejestracje, potocznie nazywane żóÅ‚tymi blachami. Aby samochód mógÅ‚ być uznany za zabytek, pod uwagÄ™ brane sÄ… trzy kryteria: wiek samochodu to co najmniej 25 lat, nie jest produkowany od co najmniej 15 lat i zawiera 75 proc. oryginalnych podzespoÅ‚ów.
– Dla samochodów, które nie skoÅ„czyÅ‚y limitu wiekowego, ustawodawca przewidziaÅ‚ wyjÄ…tek. Samochody do 25. roku eksploatacji też mogÄ… zostać wpisane do rejestru zabytków, ale muszÄ… siÄ™ charakteryzować wyjÄ…tkowymi rozwiÄ…zaniami konstrukcyjnymi lub wyjÄ…tkowÄ… przeszÅ‚oÅ›ciÄ… – mówi ekspert Compensy.
Pojazd rzadki majÄ…cy unikalne rozwiÄ…zania konstrukcyjne dokumentujÄ…ce postÄ™py motoryzacji albo taki, którym jeździÅ‚a osoba wyjÄ…tkowo ważna, lub byÅ‚ on zwiÄ…zany z istotnym faktem historycznym, braÅ‚ udziaÅ‚ w przeÅ‚omowym wydarzeniu sportowym albo zostaÅ‚ odtworzony wiernie, zgodnie z technologiÄ… z okresu jego produkcji – wszystkie te cechy uprawniajÄ… do tego, aby uznać pojazd za zabytkowy, nawet jeÅ›li nie skoÅ„czyÅ‚ on jeszcze 25 lat. O tym, czy auto je speÅ‚nia, decyduje konserwator zabytków na wniosek uprawnionego rzeczoznawcy.
– Szacuje siÄ™, że w Polsce mamy zarejestrowanych okoÅ‚o 50 tys. pojazdów zabytkowych, my w Compensie ubezpieczamy ich ok. 6 tys. – mówi Karol DomżaÅ‚a. – JednoczeÅ›nie każdy pojazd zabytkowy jest również pojazdem historycznym. Aktualnie toczy siÄ™ dyskusja dotyczÄ…ca tego, czy i kiedy można uznać dany pojazd za zabytkowy, ale reguÅ‚y dotyczÄ…ce klasyfikacji pojazdów historycznych sÄ… niezmienne. Zgodnie z ustawÄ… o ubezpieczeniach obowiÄ…zkowych, jest to każdy pojazd zabytkowy wpisany do rejestru muzealiów albo taki, który skoÅ„czyÅ‚ 40 lat.
Posiadanie zabytkowego czy historycznego samochodu wiąże siÄ™ z pewnymi wyzwaniami. DotyczÄ… one m.in. napraw – bez zgody konserwatora zabytków nie można bowiem wymienić żadnego gÅ‚ównego podzespoÅ‚u silnika, skrzyni biegów ani zmieniać barwy nadwozia. SÄ… też jednak pewne korzyÅ›ci. Poza satysfakcjÄ… wÅ‚aÅ›ciciela cenne zabytkowe i historyczne samochody mogÄ… być bardzo opÅ‚acalnÄ… formÄ… inwestowania kapitaÅ‚u – po generalnym remoncie wartość takiego pojazdu może wzrosnąć nawet kilkukrotnie. Poza tym czÄ™sto sÄ… one wykorzystywane jako rekwizyty np. w trakcie imprez okolicznoÅ›ciowych czy Å›lubów.
– Ponadto wÅ‚aÅ›ciciel pojazdu zabytkowego nie musi dokonywać regularnych przeglÄ…dów takiego auta. Otrzymuje tzw. przeglÄ…d wieczysty, dziÄ™ki czemu nie musi pojawiać siÄ™ co roku na stacji diagnostycznej – mówi ekspert Compensy.
Kolejnym przywilejem jest możliwość czasowego zawieszenia ubezpieczenia OC. Zabytkowy pojazd można ubezpieczyć tylko na czas, kiedy jest on wykorzystywany – w pozostaÅ‚ym czasie auto może stać w garażu bez koniecznoÅ›ci opÅ‚acania obowiÄ…zkowej polisy.
– Ubezpieczenie jest niezbÄ™dne każdorazowo w przypadku wyjazdu na drogÄ™. W takiej sytuacji rozwiÄ…zaniem sÄ… tzw. ubezpieczenia krótkoterminowe, które zawierajÄ… wÅ‚aÅ›ciciele pojazdów zabytkowych i historycznych. Najczęściej odbywa siÄ™ to przed sezonem motoryzacyjnym, kiedy robi siÄ™ ciepÅ‚o – mówi Karol DomżaÅ‚a. – AlternatywnÄ… opcjÄ… sÄ… też umowy na okres roczny. Mamy w tej chwili grudzieÅ„, kiedy najwiÄ™cej tego typu umów siÄ™ koÅ„czy, dlatego bÄ™dÄ…c posiadaczem klasyka, warto rozejrzeć siÄ™ w tym okresie za ubezpieczycielem, który bÄ™dzie w stanie dostarczyć dobrÄ… ofertÄ™.
Z danych IBRM Samar opracowanych na podstawie Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców wynika, że w 2020 roku w Polsce wydano 2,6 tys. kompletów tzw. żóÅ‚tych blach dla pojazdów zabytkowych. PrzeważaÅ‚y wÅ›ród nich samochody osobowe (1157 egzemplarzy), a jednym z najstarszych zarejestrowanych pojazdów byÅ‚ amerykaÅ„ski Ford T z 1915 roku. Ponadto żóÅ‚te tablice otrzymaÅ‚o też 637 motocykli, a pozostaÅ‚e 266 pojazdów stanowiÅ‚y auta ciężarowe, motorowery, ciÄ…gniki rolnicze, samochody specjalne, minibusy, autobusy, przyczepy i quady.
